Οδηγός Επιβίωσης για τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού

1. Προσέξτε τον εαυτό σας και τους γύρω σας   Χαλαρώστε, ντυθείτε ελαφρά, πιείτε πολύ νερό και φάτε πολλά φρούτα και λαχανικά. Μην έχετε υπερβολικές απαιτήσεις από τον εαυτό σας τις ημέρες του καύσωνα και μην καταπονείτε τον οργανισμό σας με άσκοπες διαδρομές τις πιο ζεστές ώρες και υπερβολική εργασία. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να επιδείξουν οι πιο ευπαθείς ομάδες (έγκυες, παιδιά, ηλικιωμένοι). Περάστε χρόνο με τους ανθρώπους που αγαπάτε. Αντί να κάθεστε στο σαλόνι σας παρέα με το κλιματιστικό, καλέστε τους φίλους σας και δροσιστείτε παρέα. Θα έχετε αποτρέψει τη λειτουργία των κλιματιστικών που θα είχε χρησιμοποιήσει η παρέα σας. Νυχτερινές εξορμήσεις στην παραλία. Αν δεν ονειρεύεστε να περάσετε την υπόλοιπη ημέρα σας μετά τη δουλειά στον καναπέ του σπιτιού σας βλέποντας τηλεόραση μέχρι να αποκοιμηθείτε, υπάρχουν πολλές κοντινές παραλίες που σας περιμένουν. Επισκεφτείτε μία από αυτές. Όταν θα γυρίσετε σπίτι το βράδυ, η θερμοκρασία θα είναι πια αισθητά μειωμένη και εσείς θα έχετε περάσει ένα δροσερό βράδυ.
	2. Εκμεταλλευτείτε τις δυνατότητες της φυσικής δροσιάς   Πόσες πηγές θερμότητας έχετε στο σπίτι σας; Οι λαμπτήρες πυρακτώσεως (κοινοί γλόμποι), η ηλεκτρική κουζίνα, οι τηλεοράσεις και οι υπολογιστές αυξάνουν σημαντικά τη θερμοκρασία στους χώρους που ζείτε.Σβήνετε τις συσκευές που δε χρειάζεστε πραγματικά (να τις σβήνετε τελείως, μην τις αφήνετε στο standby!). Τοποθετήστε εξωτερικά σκίαστρα. Προσαρµόστε τα ανάλογα µε τον προσανατολισµό δηλαδή οριζόντια σκίαστρα για τα νότια ανοίγµατα και κατακόρυφα για τα ανατολικά και τα δυτικά. Αερίστε τα δωµάτια τη νύχτα. Ανοίξτε το βράδυ τα παράθυρα και τις μπαλκονόπορτες του σπιτιού, ούτως ώστε να κάνει «ρεύμα». Κατεβάστε τις τέντες σας την ημέρα και ανεβάστε τις τη νύχτα για τον καλύτερο αερισμό του χώρου σας. Το διαµπερές νυχτερινό δρόσισμα µπορεί να µειώσει το ψυκτικό φορτίο ενός κτιρίου µέχρι 80%! Αυτό πρακτικά καθιστά άχρηστη τη λειτουργία κλιµατιστικού. Εγκαταστήστε ανεμιστήρες οροφής. Η χρήση των ανεµιστήρων οροφής ενισχύει τον αερισµό µε ελάχιστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Πρασινίστε το σπίτι σας. Φυτέψτε φυλλοβόλα δέντρα σε αυλές, κήπους, πεζοδρόµια, ακάλυπτους χώρους. Αφήστε αναρριχώµενα φυτά να αγκαλιάσουν πέργκολες και τοίχους και γεμίστε τις ταράτσες με φυτά. Θα έχετε περισσότερη δροσιά το καλοκαίρι. Προτιµάτε ανοιχτά χρώµατα για το βάψιµο των εξωτερικών σας τοίχων. Αποµακρύνουν τη ζέστη.
	3. Τι πρέπει να προσέχετε με τα κλιματιστικά Μην υπερβάλλετε. Το σπίτι σας δε χρειάζεται να έχει πολικές θερμοκρασίες. Ρυθμίστε το κλιματιστικό σας σε μία λογική θερμοκρασία, όχι χαμηλότερη από 27 – 28oC, πάντα σε συνδυασμό με ανεμιστήρες. Ποτέ μην χρησιμοποιείτε κλιματιστικό με ανοιχτές πόρτες και παράθυρα. Εσείς τι κλιματιστικό αγοράσατε; Το πιο φθηνό ή το πιο οικονομικό; Τα κλιματιστικά είναι οι πιο ενεργοβόρες συσκευές του σπιτιού σας. Όταν αγοράζετε κλιματιστικό, επιλέξτε κάποιο με ενεργειακή κλάση Α. Χωρίς να είναι απαραίτητα πιο ακριβό, καταναλώνει πολύ λιγότερη ενέργεια. Μην πιστεύετε όσα σας λένε οι εταιρίες κλιματιστικών. Δεν υπάρχουν οικολογικά κλιματιστικά στην Ελλάδα. Όσα διαφημίζονται ως οικολογικά απλώς χρησιμοποιούν ψυκτικά που δεν καταστρέφουν το όζον. Αυτό όμως δεν είναι παρά συμβατική υποχρέωση των εταιριών, που απορρέει από τη διεθνή νομοθεσία. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι σε αυτήν ακριβώς τη νομοθεσία αντιτίθεντο επί πολλά χρόνια. Ωστόσο, τα ψυκτικά μέσα που διαθέτουν τα κλιματιστικά είναι ισχυρότατα αέρια του θερμοκηπίου (έως και 23.900 φορές ισχυρότερα από το διοξείδιο του άνθρακα) που ευθύνονται για τις κλιματικές αλλαγές. Τέλος, μην ξεχνάτε ότι τα κλιματιστικά καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας και, σε μεγάλο βαθμό, ευθύνονται όχι μόνο για τα μπλακ-άουτ, αλλά και για τις εκπομπές εκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα ετησίως.
	11 τρόποι για να καταπολεμήσετε τον καύσωνα Το καλοκαίρι, η θερμοκρασία στην Ελλάδα κυμαίνεται ήδη σε υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Αστεροσκοπείου, η μέση μέγιστη θερμοκρασία στην Αθήνα ήταν 33οC την περίοδο 1961-1990. Στην ίδια έρευνα, εκτιμάται ότι αν δεν φροντίσουμε άμεσα να αποτρέψουμε την αλλαγή του κλίματος, τότε, η μέση μέγιστη θερμοκρασία στην Αθήνα, τον Ιούλιο, μπορεί να φτάσει τους 41οC την περίοδο 2071-2100. Το κακό είναι πως αν συνεχίσουμε να επιμένουμε στη χρήση ρυπογόνων καυσίμων (λιγνίτης, λιθάνθρακας, πετρέλαιο) για την παραγωγή ηλεκτρισμού, τότε θα γίνουμε μέλη ενός φαύλου κύκλου: Αύξηση της θερμοκρασίας στο μέλλον σημαίνει μεγαλύτερη δυσφορία των πολιτών, μεγαλύτερες ανάγκες για ψύξη, μεγαλύτερη κατανάλωση ηλεκτρισμού, περισσότερες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, διόγκωση της κλιματικής αλλαγής, αύξηση της θερμοκρασίας. Παρόλα αυτά, υπάρχουν λύσεις για να καλύψουμε τις ανάγκες μας και, ταυτοχρόνως, να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί σειρά μέτρων για την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη μείωση των εκπομπών, με ορίζοντα το 2020. Εμείς οι πολίτες, όμως, δεν πρέπει να περιμένουμε έως τότε, αλλά οφείλουμε να προχωρήσουμε άμεσα σε μερικές παρεμβάσεις που θα κάνουν δροσερότερη τη ζωή μας, και ταυτόχρονα θα περιορίσουν την κατανάλωση ενέργειας: 1.      Εάν η θερμοκρασία του αέρα δεν υπερβαίνει τους 35ο C, χρησιμοποιήστε ανεμιστήρα αντί του κλιματιστικού. 2.      Εάν η θερμοκρασία του αέρα υπερβεί τους 35ο C και ανήκετε στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, τότε ρυθμίστε το θερμοστάτη του κλιματιστικού σας σε θερμοκρασία όχι χαμηλότερη από 26-27ο C. 3.      Εάν σκοπεύετε να βάψετε το σπίτι σας, κάντε το με τα λεγόμενα «ψυχρά χρώματα», που αποτρέπουν τη συσσώρευση θερμότητας, σε σχέση με τα παραδοσιακά χρώματα. 4.      Αποφεύγετε να κυκλοφορείτε με το αυτοκίνητο στο κέντρο της πόλης, γιατί εκτός του ότι καταναλώνετε τεράστια ποσά ενέργειας και χρήματος για τον κλιματισμό σας, συντελείτε στη διόγκωση του φαινομένου της θερμικής νησίδας, δηλαδή βοηθάτε στην παγίδευση της θερμότητας στα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας κάνοντας ακόμη πιο δύσκολη τη ζωή όσων κατοικούν στο κέντρο. 5.      Επιλέξτε να μαγειρεύετε το βράδυ ή νωρίς το πρωί. Έτσι βοηθάτε στην αποφυγή μπλακ άουτ, και ταυτόχρονα αποφεύγετε την υπερθέρμανση του σπιτιού σας. 6.      Εάν δεν το έχετε ήδη πράξει, εγκαταστείστε ηλιακό θερμοσίφωνα στο σπίτι. Μπορείτε έτσι να δροσίζεστε κάνοντας γρήγορα ντους, χωρίς να καταναλώνετε ηλεκτρική ενέργεια. 7.      Με την πρώτη ευκαιρία, καταφύγετε στην πλησιέστερη παραλία ή στο πλησιέστερο δάσος (χρησιμοποιώντας αν είναι δυνατό τα μέσα μαζικής μεταφοράς). Θα καταλάβετε πόσο πιο δροσερά είναι εκεί, και θα συνειδητοποιήσετε ακόμα περισσότερο τη σημασία των καθαρών θαλασσών και των «ζωντανών» δασών για την ευημερία των πολιτών. 8.      Εάν ζείτε στην Αθήνα, προστατεύστε τους τελευταίους ελεύθερους χώρους που υπάρχουν στην πρωτεύουσα ασκώντας πιέσεις για τη διατήρηση και τη δενδροφύτευσή τους. Ελεύθεροι χώροι σημαίνει οάσεις δροσιάς στην πόλη. 9.      Προχωρήστε σε μικρές παρεμβάσεις βελτίωσης της ενεργειακής ταυτότητας του σπιτιού σας, όπως π.χ στη μόνωση του σπιτιού. Επιπλέον, οι αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής μπορούν να εφαρμοστούν και σε υφιστάμενες κατοικίες, με αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Ρωτήστε γι’ αυτό ειδικούς αρχιτέκτονες. 10.  Οι πράσινες ταράτσες είναι ακόμα μια καινοτόμος εφαρμογή για τη μείωση της θερμότητας που παγιδεύεται στο κτίριο. Η φύτευση του δώματος σε μια πολυκατοικία θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα για το σύνολο του κτιρίου. Σε περίπτωση, που δεν μπορείτε όμως να προχωρήσετε σε τέτοιου είδους παρέμβαση, σκεφτείτε να αυξήσετε τον αριθμό των μεγάλων φυτών που έχετε στο μπαλκόνι σας (αρκεί να επιλέξετε φυτά με μικρές σχετικά ανάγκες σε νερό). 11.  Αν είστε διατεθειμένοι να απολαμβάνετε χαμηλές θερμοκρασίες στο σπίτι σας το καλοκαίρι, με σχεδόν ελάχιστη κατανάλωση θερμότητας, τότε σκεφτείτε να εγκαταστήσετε γεωθερμικές αντλίες θερμότητας, που αξιοποιούν τη σταθερή θερμοκρασία του εδάφους (17-18οC) για να ψύχουν το σπίτι, και μάλιστα με απόλυτα φιλικό για το περιβάλλον τρόπο. Η γεωθερμία είναι ανεξάντλητη, δεν εκπέμπει ρύπους και βοηθά στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής δεν είναι εύκολη υπόθεση και απαιτεί την συμβολή όλων μας. Εφαρμόζοντας μερικές ή όλες από τις παραπάνω συμβουλές, είμαστε σίγουροι ότι θα βελτιώσετε τη θερμική σας άνεση και θα βοηθήσετε στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ευχές για καλό καλοκαίρι.